Rozendaalweg

Rozendaalweg
ECHELPOELHOEVE, Rozendaalweg: landelijk / mooi / historisch, foto: H. Vermeir

dinsdag 22 september 2015

de VEILING, nu BELORTA - Zo leefden de MENSEN van Sint-Katelijne-Waver in 1953 ca. deel IV * * *



vervolg van voorgaande aflevering
 Deze pagina berust op "Zo leeft Sint Katelijne Waver", geen vermelding van auteur, in: Zondagsvriend, magazine, nr. 28, 25 juni 1953, p.857 e.v. IN KLEUR

zie ook naar deel I en II, hiervoor en op datum van 11.04.2014
___________________________________________________________________________________


PROBLEEMSTELLING
De tuinbouw had tijdens WO II heel wat te lijden gehad.
Maar men had wel vastgesteld dat één en ander beter kon georganiseerd worden.
Situatie waarbij de koper rechtstreeks goederen afnam van de producent daarbij kwam  deze laatste nogal eens in de problemen wanneer het op betaling aankwam.
Men zou het zodanig organiseren dat het aanbod gebeurde aan vele kopers tegelijkertijd en de facturen moesten betaald worden aan een centraal organisme dat overschreef naar de producent.
Onmiddellijk na de oorlog ging men dan op zoek naar een  betere organisatie.
Tot dan trok men met paard en kar, volgeladen met bv.. bloemkolen naar de vroegmarkt in Brussel of naar Mechelen. Maar in Mechelen waren ze te traag. De markt werd daar opgesteld op de Zandpoortvest.
Er zijn zelfs lang ringen in de muur geweest waaraan de paarden met wagen werden vastgemaakt.

OP ZOEK NAAR EEN OPLOSSING
De voorbereiding en de eerste poging om een veiling in Mechelen op e richten dateren uit de jaren dertig maar stootten op verzet van heel wat mensen maar ook van het stadsbestuur. In 1947 werd o.i.v. de Belgische Boerenbond een Afzetcommissie opgericht om de veiling op te richten. Het Mechelse talmen scherpte de geesten te Sint-Katelijne-Waver (1)(p.28)

In 1945 nam de plaatselijke boerengilde  tot het oprichten van  een samenwerkende vennootschap "Tuinbouwveiling  Sint-Isidoor". Die organiseerde een korte tijd groentemarkten op het Marktplein van de toenmalige gemeente maar tot een veiling kwam het niet.
0p 12.01.1950 richtte men de "Mechelse TuinbouwVeiling" in de parochiezaal van St-Catharinaporchie op.  De aangepaste statuten van " Sint-Isidoor" dienden als basis.
aan het kruispunt van de Mechelsesteenweg en de Lombaardstraat  kocht men in de maand februari de gronden van August Symons. De Belgische Boerenbond zorgde voor de bouw: een voorbouw voor de administratie en een veilinglokaal voor de klok en 250 bezoekers.



Op het nog bestaande gebouw langs de Mechelse Steenweg lezen we "MechelseTuinbouwveiling". Voor het gebouw een kar gemend door een vrouw die groenten kwam leveren .

DE SNELLE GROEI
" De Mechelse groentemarkt die iedereen verouderd weet - behalve misschien de proleten-heren van het stadhuis -is lang voorbijgestreefd door de jonge levenskrachtige Mechelse Tuinbouwveiling. Een proces om die naam kon de opgang niet stuiten: in de winter  van 1949-'50 werd door durvers de idee opgevat en op 19 maart 1951 werd de eerste steen gelegd. Op die eerste kwam een tweede en daar rijst nu die moderne verkoopwinkel als een triomf. Een triomf voor directeur Op de Beeck en voor de heer Wuyts, maar vooral voor de leden die dit prijzenswaardig initiatief hun vertrouwen niet weigerden. Van 241 is het ledenaantal nu gegroeid tot 938 (d.d. 1953), wat wel geen commentaar vergt."


Handen te weinig... Als het al groeit!
DE GEDURFDE AANPAK 
" De boeren-hoveniers die het jaar zien geboren worden met de bloemkolen, gevolgd door salade, tomaten, porei, selder, wortelen, groene selder en latere soorten van die groenten, die in de serren en op hun veld méér ondervinding en wijsheid opdoen dan de Mechelse stadsbestuurders op hun "versleten" markt, vrezen de openbare veiling niet. De standaard-kisten(in hout, de kaskes) - de veiling bezit er 800.000 - zijn hun trots en zij geven er niet om dat de kistjes met één laag tomaten niet toelaat de min-goede vruchten stiekem te bedekken. De standaardisatie, de sortering, de verpakking en vrij open veiling waar gefluister uit den boze is, bieden hun alle waarborgen.
  De klandizie van geheel Europa is voor hen een stimulans om steeds beter te doen en ze kroonhalzen terecht als de vruchten van hun arbeid en hun zorg meegevoerd worden naar Nederland, Zwitserland, Engeland, Zweden, Duitsland, - ja. geheel Europa door." (In de tijd dat Michel Van Dessel parlementair was, lieten ze zelfs een treinspoor aanleggen om de groenten snel te kunnen verplaatsen. Maar daar werd door het ontwikkelend vrachtvervoer bijna geen gebruik van gemaakt.)


" Zo werd geveild" Hier ziet men één van de klokken.
"Over ruim 3 ha strekt zich de instelling van de veiling uit; een veiling die een unicum is, daar nergens twee veilinghallen met twee klokken naast elkaar te vinden zijn. 'Onder één dak' gaan daar twee veilingen te samen, zodat de ene markt de andere kan volgen. En de 500 kopers die er  over 17 privaattoestellen beschikken - de veiling heeft een eigen telefooncentrale - kunnen al kopende telefoneren. Zij kunnen dat zelfs buiten: daar zijn luidsprekers en daar zijn telefooncellen in open lucht."

"De veiling"
Hier zien we hoe het gemotoriseerde vervoer zich ontwikkelde en hoe de houten "kaskes" gestapeld werden.

GROENTETUIN VAN BELGIE

" De veiling die een actiegebied bestrijkt van 30 km verhandelde in 1950 voor 42 miljoen; dat cijfer klom maar steeds, ging van 104 miljoen in 1951 naar 146 miljoen in 1952. Nadat het staal gekeurd is, rijdt de eigenaar met de vruchten ter veiling en voor de klok heeft hij mede het woord in de prijs: een druk op de knop is voldoende, zo hij de geboden prijs te laag acht."

"Groententuien van België" 1987



FIERHEID
" Zoveel is over die veiling nog te vertellen - het is een reportage op zichzelf -, maar men moet gaan zien! Die machtige aanvoer, de ernst bij de veiling, de glans in de ogen van die fiere hoveniers, voor wie de zomerdag lang is en haast geen nacht rust biedt. van drie, vier uur in de morgen op het veld tot 9 uur 's avonds. Met daarbij: het klaarmaken van het 'marktgoed'.
 Daarvan schijnt men te Katelijne toch niet te verslijten... "

Een hoogtepunt werden de eerst jaarlijks en daarna tweejaarlijks georganiseerde tuinbouwdagen. Hier 1993.Duizenden mensen uit binnen- en buitenland kwamen daar naar toe.

TWEE VEILINGEN


 De veiling voor Glasgroenten.

Op 31 juli 1963 werd e "Centrale voor Glasgroenten" opgericht dit na meningsverschillen over de veralgemening van het "neerzetsysteem" en aparte verkoopuren  van glasgroenten. De leden die aansloten bij de nieuwe veiling, die naast de MTV was te situeren,  kweekten groenten in serres. De tuinbouw onder glas kende in de jaren 1950+ een aanzienlijke expansie. Op 14 februari 1964 veilde men de eerste groenten. De CvG kende onder het directeurschap van Frans De Donder een gunstige ontwikkeling.(2)(p.30)


TERUG 1 VEILING "VMV"



De vroegere rivalen CVG en MTV werkten  reeds samen op het gebied van het simultaanveilen en op het gebied van de verpakking.(begin van de jaren 1980 en in 1991-1993).
Er werd in 1992 over gegaan tot de stichting  van de "Vennootschap Mechelse Veilingen", dit als gelijkwaardige partner van de twee voornoemde om hun verpakking te standaardiseren.
In 1993 werd gedacht om over te gaan tot een volledige fusie.
Op 1 januari 1993 1994 fusioneerden de drie onder de naam VMV met 3293 leden-vennoten. (3)(p.32)


EN NU NOEMT ALLES...


Een bedrijf op internationale leest geschoeid.

BEGRIPPEN

het neerzetsysteem: de tuinders  voerden hun groenten op paletten aan  en plaatsten die in blok. Daarna werden deze goederen op staal in de veilingzaal verkocht. Het was een tijdsbesparend systeem; de tuinder  won tijd omdat het veilingpersoneel de levering  naar de koper bracht, weliswaar op het grondgebied van de veiling.



VERWIJZING

R. BONTE, "Het Mechelse, Groentetuin van ons land", in: Het Laatste Nieuws, s.d., p.5.
Michel VAN DESSEL, "Tuinieren in St-Katelijne-Waver", in: Financieel-Ekonomische Tijd,229.03.1980, p.10.
Eddy VAN LEUVEN, "Vijftig jaar veilingen in Sint-Katelijne-Waver", in: Erf én Heemmededelingen, jg. 26, nr. 1, jan. 2000. (1)(p.28)+(2)(p.30)+(3)(p.32)
Eddy VAN LEUVEN, e.a., "Vijftig jaar veilingen in het Mechelse", VMV, Sint-Katelijne-waver, 2000.

zondag 13 september 2015

Een lied / een gedicht, per maand: DE ZWAAN





Jacek Yerka, Labyrint.[1]
Een labyrint spreekt duidelijk kunstenaars van het Magisch realisme aan. We krijgen hier een prachtig beeld van wateringen omzoomd met prachtige groen kanten, een wat kale bomen voor het seizoen en bevolkt met zwanen die zich naar alle windrichtingen begeven. Vooraan ligt een “magische” bol.
Het geheel  spreekt tot de verbeelding.






DE ZWAAN

Gij heet de trotse, maar gij moogt wel groots en fier
de ranke hals verheffen, als ge in 't gespiegel
van eigen blanke schoonheid drijven kunt en 't wier
en 't water dwingen tot bewonderend gewiegel.

Zo kon, in oude tijd, gebeitst in hel ivoor,
het statig boegbeeld van fregatten of karvelen
de eigen afglans in het wiebelende spoor
van 't statig opgeploegde golvenbed zien spelen.

Ach laat, al ware 't in de dras van zure zompen,
omheen u nog wat rust van zonbezopen plompen
en ook de weerschijn van wat witte wolken zijn.
En laat mij, even, in een boot met witte zeilen,
één enkel uur in al die witte weelde wijlen
en tot mij zeggen: dit is waarheid en geen schijn.


S. Andreus

Uit het tijdschrift "Vlaanderen", nr. 145.

zaterdag 12 september 2015

gemeente Sint-Katelijne-Waver: Seniorenreis 2015 naar ZEELAND






In september 2015 was  de negenendertigste daguitstap  voor senioren:

op  8.09 met de bewoners van Pasbrug - Nieuwendijk
op  9.09 met de bewoners van de Elzestraat, met twee autobussen
op 10.09 met de bewoners van Onze-Lieve-Vrouw-Waver
op 11.09 met de bewoners van Katelijne ( 't Centrum)


Om 7u30 stipt vertrokken op 09.09 de twee bussen aan Sint-Michielsbad.

Onderweg werden aan het Cresthotel in Antwerpen de twee gidsen opgehaald.
De reis werd ogenschijnlijk georganiseerd en gereden door "Lauwers".

Om 10 uur kwamen we toe aan de rand van Goes om daar de trein te nemen.


Foto: eigendom H.F.E. Vermeir
Het trajectbord van de trein.
Het zou dus een tocht worden van 14 km van Goes langs Kwadendamme, naar Hoedekenskerke en terug naar Goes.

De treinwachters stonden klaar bij de wagons. Maar eerst hadden ze onshet kartonnen kaartje dat als treintiket diende overhandigd en daarna geknipt. Foto: eigendom H.F.E.Vermeir
De wagons werden getrokken door diesellocomotieven. De voertuigen hadden een derde klasse, houten banken en een tweede klasse, gestoffeerde  zetels.


Treinwagon tweede klasse: "In zachte zetels gewiegd worden..." Foto: eigendom H.F.E. Vermeir


In Hoedekenskerk had de vereniging die het spoor verzorgde een hal met cafetaria, we kregen er één kop koffie en een bruine, van suikerverzadigde  bolus. Niet goed voor onze gezondheid. De ontvangst was wel goed. Er was een heemkundig museum met modelbaan. Er werd zelfs uitleg bij gegeven. Buiten was er een smalspoor treintje waarop enkelen een rondje maakten.Om 11 uur stipt vertrokken we terug naar Goes.

"Verboden te spuwen":Foto: eigendom H.F.E. Vermeir

Terug in Goes werden we met de bus naar het restaurant gereden, waar we een lekkere maaltijd kregen.

Om 14 uur reed één bus naar Middelburg om te winkelen  of je kon daar ook een gegidste rondleiding door Middelburg doen.
De tweede bus deed een gegidste rondrit door Zeeland tot aan het Veerse meer en met een bezoek aan Veere. Het landschap onder weg was  doorsneden door kanaaltjes, bezaaid met kreken en bevolkt met fietsers en allerlei gevogelte. Het  was aangenaam bij dit zonnig weder.


Vere, is een mooi stadje. Foto: H.F.E.Vermeir

Om 17 uur reden we terug richting Goes voor het avondmaal: drie sneden brood met groenten en twee koppen koffie of thee. Daarna volgde de traditionele tombola. Om 20 uur waren we terug aan de zwemkom in de Elzestraat.

Volgend jaar is het de veertigste maal, benieuwd wat ze dan uit hun mouw zullen schudden.
Ik hoop dat ze het verleden en het heden eer aan doen.






dinsdag 8 september 2015

Zo leefden de MENSEN van Sint-Katelijne-Waver in 1953 ca. Deel III


vervolg van voorgaande aflevering

Deze pagina berust op "Zo leeft Sint Katelijne Waver", geen vermelding van auteur, in: Zondagsvriend, magazine, nr. 28, 25 juni 1953, p.857 e.v.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ROELS


" Over deze tijd ( in deze tijd van de mechanisatie) heeft de heer Roels zijn eigen idee...
   Dhr Roels die woont daar in de wijk Elzestraat (in de Groenstraat, rechtover de kerk St.-Augustinus) ... waar de kinderen niet te tellen zijn. De kinderen, dàt zijn de vrienden van hem die er zelf nog 14 in leven heeft en vergrijsde in dienst van de jeugd. Maar als een jonge kerel staat de 70-jarige nog in het volle leven als ere-hoof-inspecteur van het Lager Onderwijs, en is hij toch gewestelijk voorzitter  van de 'Kroostrijke Gezinnen'  van het arrondissement Mechelen, lid van de Hogere Raad van het Gezin, commissaris van de gevangenissen en algemeen voorzitter van de Katholieke Filmactie (censuur) in België. 
   Deze onvermoeide ijveraar van Familieleven werd zopas door Z.H. de Paus vereerd met het Ridderkruis in de Orde van St.-Silvester en daarmede zijn de vele verdiensten van deze lekenapostel weer eens duidelijk onderlijnd."

BULENS - FOLMAN



" Minder in het openbaar werkt de familie Bulens-Folman. En dat is wel spijtig, want die twee zijn echte kunstenaars in het tapijtsteken. Men moet dat handwerk zien, zo sierlijk van tekening - werk van mijnheer die 15 jaar academie volgde- en zo rijk van kleur en kundig  van afwerking- dat doet mevrouw -, dat men er sprakeloos bij staat in deze tijd van mechanisatie."


Het volgend onderdeel gaat over tuinbouw en veiling.